Η συμφωνία της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στο Ελσίνκι το Δεκέμβριο του 1999 αποτέλεσε τη βάση για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ χωρίς προηγούμενη επίλυση του προβλήματος παράνομης κατοχής μέρους της επικράτειάς της από την Τουρκία, δίνοντας και τη δυνατότητα μέσω του σχεδίου Ανάν για οριστική επίλυση του πολιτικού προβλήματος του Κυπριακού που καθορίζει τις Ελληνο – Τουρκικές σχέσεις, ενώ αποτέλεσε και βάση για την επίλυση των Ελληνο – Τουρκικών νομικών διαφορών με ορίζοντα το Δεκέμβριο του 2004.
Μπορεί οι Ελληνικές και Κυπριακές κυβερνήσεις που διαδέχτηκαν την Ελληνική Κυβέρνηση του 1999, ιδίως οι Κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου που προέκυψαν από τις εκλογές του 2004, να κατέπνιξαν το σχέδιο Ανάν και να φυγομάχησαν ενώπιον της διαπραγματευτικής και νομικής διαδικασίας της Χάγης που προέβλεπε η συμφωνία του Ελσίνκι το 1999, αλλά παρέμεινε σε ισχύ μια βασική πρόνοια της συμφωνίας: κάθε υποψήφιο κράτος της ΕΕ θα πρέπει να φέρνει ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου τις συνοριακές του διαφορές με ένα κράτος μέλος της Ένωσης.
Αυτή η πρόνοια αποτελεί από το 1999 τον ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής μας πολιτικής έναντι της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην ΕΕ.
Σε περίπτωση που το προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Πέμπτη 17/3/2016) αποφασίσει κάτι το διαφορετικό και επιτρέψει στην Τουρκία να αρχίσει ξανά τις ενταξιακές της διαπραγματεύσεις αποφεύγοντας το τελευταίο ανάχωμα που απέμεινε από όσα είχε καταφέρει η τότε Ελληνική Κυβέρνηση του 1999 στο Ελσίνκι, τότε η ευθύνη στην Ελλάδα θα έχει πρόσωπο και ονοματεπώνυμο.
Όπως πρόσωπο και ονοματεπώνυμο έχουν ο πρωθυπουργός και ο υπουργός εξωτερικών της Ελληνικής κυβέρνησης που πέτυχαν τη συμφωνία του Ελσίνκι το 1999, καθώς και ο πρωθυπουργός και ο υπουργός εξωτερικών που διαφοροποιήθηκαν από το σχέδιο Ανάν τον Απρίλιο του 2004 και δεν ολοκλήρωσαν τη διαπραγματευτική και νομική διαδικασία ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης το Δεκέμβριο του 2004. Γιατί από την ιστορία και τη σκληρή πραγματικότητα δεν μπορεί να ξεφύγει κανείς!
Γεώργιος Πραχαλιάς
Υπ. Διδάκτορας Γεωπολιτικής ΕΚΠΑ
MSc Γεωπληροφορικής ΕΜΠ
MSc Δημόσιας Πολιτικής & Διοίκησης ΟΠΑ
Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχ/κος ΑΠΘ
Τακτικό Μέλος Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών
Μέλος Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών Ελλάδος
