Στις 11-6-1991 η ΤΕΔΚΝΑ με το υπ΄αρ. 370/11-6-91 ψήφισμα της με αντικείμενο το πρόβλημα διάθεσης των απορριμμάτων στο Νομό Αττικής κάλεσε τα δημοτικά και τα κοινοτικά συμβούλια της εποχής να πάρουν αποφάσεις αύξησης της εισφοράς τους προς τον ΕΣΔΚΝΑ ίσης με το 1,5 των τακτικών εσόδων τους προκειμένου το ποσό αυτό να διατίθεται κάθε χρόνο για την οικονομική ενίσχυση των ΟΤΑ των περιοχών που οχλούνται από την ύπαρξη της χωματερής και του ΣΜΑ, ώστε να αντιμετωπίζονται από αυτούς προγράμματα απορρύπανσης των περιοχών τους και περιβαλλοντικής και χωροταξικής αναβάθμισης.
Το τότε Υπουργείο Εσωτερικών (ΥΠ.ΕΣ) είχε αυτοδεσμευτεί πως και αυτό θα καταβάλει στους οχλούμενους δήμους το αντίστοιχο ποσόν. Η εισφορά αυτή σύμφωνα με τις υπ. αρ. 107576 /7-10-91 και 31413/13-1-92 θα δινόταν αναδρομικά από την 1-1-91 και το ΥΠ.ΕΣ κατέβαλε το μέρος της δικής του συμμετοχής σαν αντισταθμιστικό όφελος.
Η τότε διοίκηση του ΕΣΔΚΝΑ εισηγήθηκε την εσωτερική κατανομή της αντισταθμιστικής εισφοράς προς τους ΟΤΑ που οχλούνται από την χωματερή και τον ΣΜΑ ως εξής:
Ποσό ίσο με τα 7/10 της εισφοράς θα αποδίδεται στους Δήμους και στις Κοινότητες των χωματερών που λειτουργούσαν. Από τα 7/10, τα 6/10 αφορούσαν τον Δήμο Άνω Λιοσίων και το 1/10 τους ΟΤΑ Ασπροπύργου και Ζεφυρίου.
Ποσό ίσο με τα 2/10 της αντισταθμιστικής εισφοράς θα δινόταν στους Δήμους Κερατσινίου και Περάματος για τη λειτουργία του ΣΜΑ Σχιστού.
Το υπόλοιπο 1/10 θα αποδιδόταν για μια 5ετία στους Δήμους που επιβαρύνονταν από τις παλιές χωματερές, δηλαδή στο Πέραμα και στο Κερατσίνι.
Να σημειωθεί πως τότε ολόκληρη η εισφορά (3%), παρακρατούταν από το Τ.Π. και αποδιδόταν στον σύνδεσμο και τους δήμους.
Τότε, στις 13/2/1992, ψηφίστηκε από τον ΕΣΔΚΝΑ η πρώτη πίστωση 852.000.000 δρχ. για την αντιμετώπιση της εν λόγω δαπάνης.
Με αυτές τις αποφάσεις για τα αντισταθμιστικά της ΤΕΔΚΝΑ, του ΥΠ.ΕΣ και του ΕΔΣΚΝΑ μπήκαν οι βάσεις για το συγκεντρωτικό μοντέλο διαχείρισης των απορριμμάτων.
Το οικονομικό δέλεαρ ήταν πολύ μεγάλο.
Έτσι τον Δεκέμβριο του 1994 το δημοτικό συμβούλιο των Άνω Λιοσίων αποδέχτηκε την λειτουργία του ΧΥΤΑ, του ΕΜΑΚ και της μονάδας των Νοσοκομειακών εντός των ορίων του δήμου.
Το κόλπο έπιασε και στήθηκε η επιχείρηση εκμαυλισμού των συνειδήσεων για την εξασφάλιση της «κοινωνικής συναίνεσης».
Ο Δήμος Άνω Λιοσίων στην δεκαετία 1991-2001 πήρε από τον ΕΔΣΝΑ αντισταθμιστικές οφειλές ύψους 39.344.565.500 δις δραχμών για την όχληση από την λειτουργία της χωματερής.
Μετά το 2001 και μέχρι σήμερα, ο ΕΔΣΝΑ έχει δώσει ως αντισταθμιστικές εισφορές, ή ως ενοικίαση του χώρου στον Δήμο Άνω Λιοσίων και στον Δήμο Φυλής που ενοποιήθηκαν με τον Καλλικράτη, άλλα 306.280.345 ευρώ για τα Λιόσια και αντίστοιχα 210.627.129. ευρώ για τη Φυλή.
Συνολικά δόθηκαν μετά το 2001 516.907.474 εκατομμύρια ευρώ!
Τα ποσά αυτά αφορούσαν έργα και προγράμματα για την απορρύπανση των περιοχών, την περιβαλλοντική και χωροταξική αναβάθμιση τους. Με τα χρήματα που έχουν εισπραχθεί η Φυλή και τα Άνω Λιόσια θα ήταν σήμερα περιβαλλοντικοί παράδεισοι.
Ο ΧΥΤΑ Φυλής σήμερα αντί για «μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου για τις επόμενες τρεις γενιές», όπως τον χαρακτηρίζει η σχετική έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα έπρεπε να είχε κλείσει και η περιοχή να έχει αποκατασταθεί περιβαλλοντικά.
Η σημερινή διοίκηση του ΕΔΣΝΑ θα δώσει όσα στοιχεία διαθέτουν οι υπηρεσίες της για τα ποσά που δόθηκαν ως αντισταθμιστικά από το 1991 έως σήμερα, προκειμένου όλα τα μέλη της διοίκησης να γνωρίζουν πλέον τι ακριβώς έχει συμβεί με αυτή την απαράδεκτη ιστορία.
* Η Σοφία Κορωναίου είναι Περιφερειακή Σύμβουλος Αττικής και μέλος της Ε.Ε. του ΕΔΣΝΑ