Συνέντευξη στο Dimosio.gr και στον Αναστάση Ατζάμπο παραχώρησε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου ο οποίος απάντησε για το ζήτημα της χρηματοδότησης των Δήμων απο το Κράτος που είδαν να μειώνεται 60% την τελευταία 10ετία, προτείνοντας την απευθείας αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ απο τους Δήμους και οχι μέσω Περιφερειών, την έκτακτη χρηματοδότηση τους και την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος.
Ο Δήμαρχος Τρικκαίων απάντησε για την συνένωση των Δήμων που έγινε το 2010 μέσω του προγράμματος «Καλλικράτης» και την πιθανότητα να υπάρξει αλλαγή των διοικητικών ορίων τους και αναφέρθηκε στο ζήτημα του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής στην τοπική αυτοδιοίκηση που «Φάνηκαν από την πρώτη μέρα, οι αρνητικές επιπτώσεις που είχε στην καθημερινή λειτουργία των Δήμων, η εφαρμογή του εκλογικού συστήματος που ψήφισε για τις εκλογές της αυτοδιοίκησης η προηγούμενη κυβέρνηση».
Τέλος ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ εξήγησε οτι μόλις ανοίξει ο δημόσιος διάλογος για τον τρόπο εκλογής των νέων δημοτικών και τοπικών συμβουλίων “η ΚΕΔΕ θα καταθέσει τις προτάσεις της, οι οποίες θα κινούνται στο πλαίσιο των αποφάσεων που έχουν ήδη ληφθεί στα συνέδριά της και θα επικαιροποιηθούν και στο επικείμενο συνέδριο”, ενώ δεν είναι αντίθετος με μια διάταξη όπου θα μπορεί να εκλεγεί Δήμαρχος απο την πρώτη Κυριακή φτάνοντας ένα πλαφόν της τάξεως κοντά στο 40%.
Διαβάστε ολόκληρη την συνέντευξη:
Υπάρχει ανησυχία ότι θα ζητηθεί από την κυβέρνηση ποσοστό από τα ταμειακά διαθέσιμα των δήμων για να στηριχθεί η οικονομία και ο πρωτογενής τομέας στην χώρα; Το έχουμε ξαναδεί να συμβαίνει εν μέσω οικονομικής κρίσης και μνημονίου.
Δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα. Αντίθετα, η ΚΕΔΕ βρίσκεται σε διαρκείς επαφές με την Κυβέρνηση , προκειμένου να υπάρξει μια έκτακτη χρηματοδότηση προς τους Δήμους, ώστε να κλείσουν οι «τρύπες» που έχουν δημιουργηθεί στους προϋπολογισμούς τους, εξαιτίας της υστέρησης των εσόδων και της αύξησης των εξόδων από την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού. Το προανήγγειλε άλλωστε και ο Υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος. Παράλληλα, έχει εκφραστεί δημόσια η κοινή δέσμευση κυβέρνησης και αυτοδιοίκησης για την αντιμετώπιση του οικονομικού προβλήματος των Δήμων και είμαι αισιόδοξος ότι τις επόμενες μέρες θα υπάρξει περαιτέρω εξειδίκευση στο πώς αυτό θα γίνει.
Ο πλανήτης έχει χτυπηθεί σημαντικά από την πανδημία, εργαζόμενοι και επιχειρήσεις έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα, ενώ και οι οικονομίες φαίνεται ότι το 2020 θα οδηγηθούν σε συρρίκνωση. Η Ελλάδα έρχεται μετά από μια βαθιά δεκαετή ύφεση, μπορεί να ανακτήσει ξανά τις δυνάμεις της μετά από το τέλος της υγειονομικής αυτής κρίσης;
Η χώρα μας είχε αρχίσει αργά αλλά σταθερά να επανέρχεται σε κανονικότητα τους τελευταίους μήνες, μετά τη δεκαετή περίοδο κρίσης και ύφεσης. Η πανδημία του κορωνοϊού μάς βρήκε σε αυτό ακριβώς το timing, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει και μια ακόμη ιδιαιτερότητα: η υγειονομική κρίση δεν χτύπησε μόνον την Ελλάδα. Έπληξε το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα, η προσπάθεια για οικονομική ανάκαμψη να γίνει δυσκολότερη, γιατί η ύφεση πλέον είναι παγκόσμια. Δημιουργούνται νέοι διεθνείς ανταγωνισμοί και διαμορφώνονται νέες γεωπολιτικές ισορροπίες, ενώ καθίσταται περισσότερο από ποτέ αναγκαία η διεθνής συνεργασία. Σε αυτό το περιβάλλον η προσέλκυση νέων επενδύσεων από το εξωτερικό καθίσταται πιο δύσκολη. Απαιτείται λοιπόν συγκροτημένο σχέδιο, για να υπάρξει ανάκαμψη σύντομα και δραστικές αλλαγές στο μοντέλο λειτουργίας του Κράτους, τις οποίες ζητά εδώ και χρόνια η Αυτοδιοίκηση, καταθέτοντας τις δικές της προτάσεις για τη μεταρρύθμιση στο μοντέλο λειτουργίας του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης. Αλλαγές στην κατεύθυνση
– του ψηφιακού εκσυγχρονισμού στη λειτουργία του Κράτους και στη μείωση της γραφειοκρατίας,
– στην αποκεντρωμένη διαχείριση,
– στην ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου των Δήμων,
– στην υιοθέτηση καινοτόμων εργαλείων για την προώθηση της ψηφιακής οικονομίας κ.λπ.
Παρά τις δυσκολίες, είμαι αισιόδοξος ότι θα τα καταφέρουμε, γιατί εμείς οι Έλληνες, στα δύσκολα μάλλον δουλεύουμε πιο οργανωμένα!
Οι Δήμοι αποτελούν μια από τις κεντρικές αρτηρίες της δημόσιας διοίκησης και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής οικονομίας. Αυτό σημαίνει ότι και αυτοί εκ των πραγμάτων θα υποστούν τις οικονομικές συνέπειες της ύφεσης. Υπάρχει σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης στους Δήμους; Για παράδειγμα θα γίνουν προσλήψεις ανέργων, θα υλοποιηθούν έργα που ενδεχομένως θα κινήσουν ξανά την ελληνική οικονομία;
Οι Δήμοι είδαν, ως αποτέλεσμα της ύφεσης της περιόδου 2010-2019, να μειώνεται πάνω από 60% η χρηματοδότησή τους από το Κράτος, παρά το γεγονός ότι την ίδια περίοδο ανέλαβαν δεκάδες νέες αρμοδιότητες και ευθύνες. Αντίστοιχα, είναι ήδη ορατή η επίπτωση της υγειονομικής κρίσης στα έσοδά μας αυτή την περίοδο. Για να βγούμε οριστικά από την κατάσταση αυτή, απαιτείται να γίνουν πολλά, έχοντας κατά νου ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να επιβαρύνουμε επιπλέον τους πολίτες. Στη λογική αυτή, όπως σας ανέφερα και προηγουμένως , απαιτείται αρχικά μια έκτακτη χρηματοδότηση των Δήμων από το κεντρικό κράτος. Σημαντικό εργαλείο ανάπτυξης θα αποτελέσει το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», το οποίο θα χρηματοδοτήσει έργα σε όλους τους Δήμους. Θεωρώ επίσης απαραίτητο να δοθεί η δυνατότητα στους Δήμους να αξιοποιούν απευθείας και όχι μέσω των Περιφερειών πόρους του ΕΣΠΑ, για χρηματοδότηση έργων και παρεμβάσεων στον χώρο της κοινωνικής οικονομίας και όχι μόνο. Με τον τρόπο αυτόν θα έχουμε τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε σε τοπικό επίπεδο νέες θέσεις απασχόλησης. Ενώ και η αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, στο πλαίσιο του διαλόγου για την αλλαγή του μοντέλου λειτουργίας του κράτους, θα μπορούσε να αποτελέσει μοχλό για την ανάκαμψη των τοπικών κοινωνιών, ενισχύοντας παράλληλα τη λογοδοσία προς τους πολίτες.
Η ένωση των Δήμων το 2010 μέσω του προγράμματος «Καλλικράτης» έφερε και αναστάτωση μεταξύ των δημοτικών κοινοτήτων και πολλές αντιρρήσεις στα κριτήρια των ενώσεων σε διάφορους Δήμους. Υπάρχει στο άμεσο μέλλον η πιθανότητα να εξεταστεί και πάλι το ενδεχόμενο αλλαγής των διοικητικών συνόρων των Δήμων;
Για να είμαστε δίκαιοι, η συνένωση του 2010 έσωσε πολλούς Δήμους από τη χρεοκοπία, άσχετα αν όντως προσωρινά δημιούργησε μία αναστάτωση. Δε νομίζω πάντως πως στη φάση αυτή βοηθάει σε κάτι να ανοίξει εκ νέου μία τέτοια κουβέντα. Θεωρώ ότι προτεραιότητά μας θα πρέπει να είναι η υιοθέτηση πολιτικών που θα έχουν ως στόχο να ενδυναμώσουμε λειτουργικά και οικονομικά τους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους.
Έχει καταθέσει κάποιος δήμαρχος την δική του πρόταση για την ένταξη ή αποκοπή κάποιας δημοτικής ενότητας εντός των διοικητικών ορίων του;
Δεν έχει τεθεί από όσο γνωρίζω κανένα τέτοιο ζήτημα από κανέναν, στη σημερινή Διοίκηση της ΚΕΔΕ.
Το 80% των δημοτικών συμβουλίων της χώρας είχε τεθεί εναντίον της απλής αναλογικής στους δήμους. Η νέα κυβέρνηση φαίνεται πως θα την καταργήσει και οι εκλογές θα γίνουν με το καθεστώς που έγιναν το 2014. Πώς έχει λειτουργήσει η απλή αναλογική μέχρι σήμερα στα δημοτικά συμβούλια; Οι φόβοι για τη μη κυβερνησιμότητα των δήμων που εξέφρασαν πολλοί δήμαρχοι επιβεβαιώθηκαν;
Δυστυχώς επιβεβαιώθηκε στην πράξη η ανησυχία που εξέφρασε η συντριπτική πλειοψηφία των αιρετών της αυτοδιοίκησης. Φάνηκαν από την πρώτη μέρα, οι αρνητικές επιπτώσεις που είχε στην καθημερινή λειτουργία των Δήμων, η εφαρμογή του εκλογικού συστήματος που ψήφισε για τις εκλογές της αυτοδιοίκησης η προηγούμενη κυβέρνηση. Η διαπίστωση αυτή δεν είναι ζήτημα ιδεοληψίας, αλλά διαπίστωση ενός υπαρκτού προβλήματος. Στα προβλήματα που ήδη μας δημιουργούσε η αλληλεπικάλυψη αρμοδιοτήτων και η οικονομική μας δυσπραγία, προστέθηκε και αυτό. Και σας μιλώ ως ένας άνθρωπος της αυτοδιοίκησης που έχει στο DNA του τη λογική της συναίνεσης και της συνεργασίας , που δεν λειτούργησε ποτέ ως κομματικός δήμαρχος. Αυτή την αστοχία πρέπει να τη διορθώσουμε, με ειλικρινή διάλογο και βάζοντας πάνω από όλα, το συμφέρον των τοπικών μας κοινωνιών. Μπορούμε να βρούμε ένα εκλογικό σύστημα που να διασφαλίζει και την αντιπροσώπευση όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την κυβερνησιμότητα των Δήμων.
Ποιες αλλαγές εξετάζονται στον τρόπο εκλογής των νέων δημοτικών συμβουλίων; Έχει κάποιο συγκεκριμένο πλαίσιο/δέσμη προτάσεων που έχει καταθέσει ή θα το κάνει στο μέλλον η ΚΕΔΕ, όσον αφορά τις επερχόμενες δημοτικές εκλογές του 2023;
Όταν θα ξεκινήσει ο δημόσιος διάλογος για το ζήτημα αυτό, η ΚΕΔΕ θα καταθέσει τις προτάσεις της, οι οποίες θα κινούνται στο πλαίσιο των αποφάσεων που έχουν ήδη ληφθεί στα συνέδριά της και θα επικαιροποιηθούν και στο επικείμενο συνέδριο. Αυτό, θα διεξαχθεί το επόμενο διάστημα, όταν ασφαλώς το επιτρέψουν οι περιστάσεις που δημιούργησε η πανδημία.
Ακούγονται φήμες ότι ο δήμαρχος θα μπορεί να εκλέγεται με 40% από την πρώτη Κυριακή αρκεί να υπάρχει διαφορά άνω των 5 μονάδων από τον δεύτερο. Υπάρχει πράγματι αυτή η πρόταση στο τραπέζι από το Υπουργείο και πώς την εκλαμβάνετε εσείς;
Ως Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, έχω τη θεσμική υποχρέωση να μη σχολιάζω φήμες. Πάντως στο παρελθόν τέτοια εκλογικά συστήματα δοκιμάστηκαν και δε νομίζω πως οδήγησαν σε «τερατογενέσεις». Σίγουρα δεν οδήγησαν σε καταστάσεις που θα ζούσαμε σε αυτή τη δημοτική θητεία, αν δεν προέκυπταν οι διορθώσεις του Αυγούστου, για ενίσχυση της κυβερνησιμότητας.
Τα τοπικά συμβούλια των δημοτικών κοινοτήτων θα παραμείνουν συμβουλευτικού χαρακτήρα ή θα δοθούν αυξημένες αρμοδιότητες και δικά τους χρήματα να διαχειριστούν; Θα κάνετε κάποια εισήγηση επ’ αυτού;
Όταν θα ξεκινήσει ο διάλογος για τη μεταρρύθμιση του μοντέλου λειτουργίας του κράτους θα παρουσιαστούν οι θέσεις μας πάνω σε όλα τα ζητήματα. Μέχρι τότε δεσμευόμαστε από τις θέσεις που έχουν διαμορφωθεί με τις αποφάσεις των συνεδρίων μας. Άλλωστε το πιο ουσιαστικό είναι να υπάρχουν χρήματα. Αν λύσουμε αυτό το ζήτημα, τότε το θέμα της διαχείρισης θα είναι κάτι πιο εύκολο. Σήμερα, με τη δεδομένη οικονομική κατάσταση των Δήμων, σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν τίθεται καν θέμα, αφού τα προς διαχείριση χρήματα, είναι ελάχιστα.
Έχουν φτάσει στην ΚΕΔΕ καταγγελίες για αντιδημάρχους δήμων που είναι «διπλοθεσίτες»; Δηλαδή αντιδήμαρχοι τοπικής κοινότητας οι οποίοι είναι ταυτόχρονα υπεύθυνοι διαχείρισης προσωπικού ή πρασίνου ή λοιπών αρμοδιοτήτων;
Η ΚΕΔΕ δεν έχει τη θεσμική αρμοδιότητα να εξετάζει τέτοιου είδους καταγγελίες. Το πώς λειτουργεί κάθε Δήμος, είναι κατ’ αρχάς ευθύνη της εκάστοτε δημοτικής αρχής, ενώ ο έλεγχος των αποφάσεων της ασκείται από άλλα αρμόδια όργανα.
Έχει πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων η πιθανότητα εισήγησης προς το Υπουργείο να μην μπορεί κάποιος να διεκδικήσει το ανώτερο αξίωμα ενός δήμου ή της θέσης δημοτικού συμβούλου, από την στιγμή που ελέγχεται και δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς το αποτέλεσμα της δικαστικής απόφασης για την αποφυγή του φαινομένου των έκπτωτων δημάρχων που εν τέλει κρίθηκε ότι δεν είχαν δικαίωμα εκλογής;
Θα αντιστρέψω το ερώτημα. Μπορείς να αποκλείσεις κάποιον από το δικαίωμα της εκλογής, απλώς επειδή ελέγχεται, χωρίς να ξέρεις το αποτέλεσμα των ελέγχων αυτών;
