Λίγες εβδομάδες έχουν περάσει από τη στιγμή που ανακοινώθηκε και επίσημα το πιο μεγάλο… μυστικό που «έκρυβε» το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, πρόγραμμα «Κλεισθένης 1», για τη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Ο ορισμός της ημερομηνίας διεξαγωγής των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών για τον ερχόμενο Μάιο, αναπροσαρμόζει τα πλάνα παρατάξεων και υποψηφίων Δημάρχων, οι οποίοι αφενός έχουν να αντιμετωπίσουν ένα σχετικά βραχύβιο προεκλογικό χρονικό πλαίσιο και αφετέρου καλούνται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα που προβλέπουν την εφαρμογή της απλής αναλογικής ως συστήματος των επερχόμενων εκλογών.
Τι πραγματικά συμβαίνει; – Τα νέα (εκλογικά) δεδομένα και η απλή αναλογική
Ξεκινώντας από το πλέον προφανές, την αλλαγή της εκλογικής διαδικασίας και την εφαρμογή της αναλογικής -η οποία έρχεται ως απάντηση στο μέχρι πρότινος ισχύον εκλογικό σύστημα στο οποίο εσχάτως αποδόθηκαν χαρακτηρισμοί όπως «ακραία πλειοψηφικό» μέχρι και «αντιδημοκρατικό»- είναι δεδομένο πως πολλά από αυτά που γνωρίζαμε ως τώρα αλλάζουν.
Σύμφωνα με τους υπέρμαχους του νέου συστήματος, η απλή αναλογική «οδηγεί στον εκδημοκρατισμό της τοπικής ζωής, αποτυπώνοντας στη σύνθεση των Δημοτικών Συμβουλίων την πραγματική λαϊκή βούληση, ωθώντας παράλληλα σε συνεργασίες και επιτρέπει την ενασχόληση νέων ανθρώπων με την τοπική αυτοδιοίκηση».
Κατά πόσο, όμως, είναι τα πράγματα έτσι;
Με την εφαρμογή της απλής αναλογικής στους Δήμους, αναμφίβολα φαίνεται πως προκρίνεται, σε επίπεδο αρχών, μια πιο ισορροπημένη εκπροσώπηση του συνόλου των τάσεων των τοπικών κοινωνιών στο δημοτικό συμβούλιο και προωθείται ένα κλίμα συναίνεσης μεταξύ των τοπικών πολιτικών δυνάμεων και των εκπροσώπων τους.
Αυτό φυσικά σε επίπεδο θεωρητικό και ως «απάντηση» σε ένα εκλογικό σύστημα, το οποίο αποδίδει τα 3/5 των εδρών του Δ.Σ. στην παράταξη που πετυχαίνει την πλειοψηφία στον δεύτερο γύρο, χωρίς να δίνει καμία σημασία, ούτε στα αρχικά ποσοστά (το 2014 αυτό συνέβη στον Δήμο Φυλής, όταν η παράταξη του τότε Δημάρχου Δημήτρη Μπουραΐμη ηττήθηκε την δεύτερη Κυριακή, έχοντας λάβει αρχικά το 36,2% των ψήφων, έναντι του 27,7% της παράταξης του νυν δημάρχου Χρήστου Παππού), ούτε στην τελική διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων παρατάξεων.
Αποτέλεσμα αυτού, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί, η υποεκπροσώπηση της μείζονος αντιπολίτευσης στα Δ.Σ. και την ίδια στιγμή η υπερεκπροσώπηση της πλειοψηφίας, με τη δικαιολογία της διασφάλισης της κυβερνησιμότητας, μέσω της δυνατότητας για αυτοδύναμες λήψεις αποφάσεων.
Στον αντίποδα όμως, κατά πόσο «δίκαιη» είναι τελικά η πριμοδότηση των μειοψηφιών; Σε ποιο βαθμό θα είναι ικανές οι μειοψηφίες να έχουν σε τέτοιο βαθμό «λόγο» ώστε να είναι σε θέση ακόμα και να «εκβιάζουν» τη σχετική πλειοψηφία για την εκάστοτε εφαρμογή του προγράμματός τους;
Και πόσο δημοκρατικό τελικά είναι μια ελάχιστη μειοψηφία να είναι σε θέση να ρυθμίσει τις εξελίξεις σε έναν δήμο; Είναι ορθό το σκεπτικό της αντικατάσταση της υπέρ-εκπροσώπησης της πλειοψηφίας, με την υπέρ-εκπροσώπηση της μειοψηφίας και κατά πόσο δίνεται έτσι η ευκαιρία σε ευκαιριακά πολιτικά μορφώματα να εκβιάζουν ευρείες πλειοψηφίες, ζητώντας πιθανά ανταλλάγματα; Σε ποιο βαθμό διασφαλίζεται πως οι επιδιωκόμενες συναινέσεις δεν θα αποτελέσουν προϊόν συναλλαγών «κάτω απ’το τραπέζι» και ποιοι είναι οι προβλεπόμενοι ελεγκτικοί μηχανισμοί που θα διασφαλίζουν την εύρυθμη και νόμιμη λειτουργία του νέου αυτοδιοικητικού τοπίου;
Δήμος Φυλής 2014-2018: Οι αλλαγές
Με δεδομένο το νέο σκηνικό που διαμορφώνει ο «Κλεισθένης 1» και η απλή αναλογική, οι παρατάξεις στον Δήμο Φυλής ανασκουμπώνονται: Αν και ακόμα είναι πολύ νωρίς για να γίνει η οποιαδήποτε πρόβλεψη, κάποιες μεγάλες αλλαγές σε σχέση με το προ 4ετίας πολιτικό σκηνικό στον Δήμο Φυλής είναι εμφανείς.
Το… κενό του 17%
Με την παράταξη του νυν Δημάρχου Χρήστου Παππού «Νέα Εποχή» και εκείνη του Δημήτρη Μπουραΐμη «Δύναμη Συμμετοχής» (παρά τις αλλαγές σε πρόσωπα, τις αποχωρήσεις «δυνατών» στελεχών και τις επιμέρους ανακατατάξεις) να φαίνεται πως θα έχουν και πάλι τον πρώτο λόγο, ενδιαφέρον συγκεντρώνει το πως θα κατανεμηθεί σε πρώτη φάση το 17% που έλαβε το 2014 η τρίτη σε ψήφους παράταξη «Ενότητας Πολιτών»: με τον πυρήνα της παράταξης να έχει ουσιαστικά διαλυθεί εδώ και καιρό και πολλά από τα μέλη της έχουν, φανερά ή μη, απορροφηθεί από τις δύο μεγάλες παρατάξεις, οι εικασίες είναι πολλές.
Τι κάνουν οι υπόλοιποι;
Οι υπόλοιπες παρατάξεις που συνθέτουν το Δ.Σ. του δήμου Φυλής (Λαϊκή Συσπείρωση Φυλής, Ριζοσπαστική Κίνηση Φυλής και «ΕΥΠΟΛΙΣ») δεν έχουν ακόμα προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές ή ανακοινώσεις, με εξαίρεση τον επικεφαλής της παράταξης «ΕΥΠΟΛΙΣ» Γιώργο Αβράμη, ο οποίος πριν από λίγες ημέρες ξεκαθάρισε ότι δεν έχει κάνει καμία συνάντηση, ούτε με τον Κώστα Λουμιώτη, ούτε με κάποιον άλλον εκπρόσωπο της τοπικής πολιτικής σκηνής με στόχο κάποια συνεργασία. Σε ότι αφορά τη Ριζοσπαστική Κίνηση Φυλής, διάφορα σενάρια ακούγονται, ωστόσο προς το παρόν διατηρείται σιγήν ιχθύος.
Οι νέες παρατάξεις
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και οι νέες… προσθήκες: η αναμενόμενη (;) φυγή του αντιδημάρχου Δημήτρη Καμπόλη από τη «Νέα Εποχή» και η επικείμενη δημιουργία νέας παράταξης από τον φερόμενο ως επικεφαλής Αλέξανδρο Κουλοχέρη (τον οποίο ανοικτά στηρίζουν εν ενεργεία δημοτικοί σύμβουλοι όπως οι Κ.Σκαμαντζούρας και Θ.Δρόλιας κ.ά) έχουν γίνει το τελευταίο καιρό αντικείμενο συζητήσεων στον Δήμο Φυλής και μάλιστα μέσα στις επόμενες ημέρες όπως όλα δείχνουν να γίνουν και οι επίσημες ανακοινώσεις.
Το ίδιο ισχύει και για την παρουσία της «Ελληνικής Αυγής», της παράταξης που στηρίζεται από το ακροδεξιό κόμμα της Χρυσής Αυγής. Πρόκειται για μια κίνηση που προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα: από τη μία ο επικεφαλής της παράταξης Θοδωρής Τσέλας -ένας αν μη τι άλλο ικανός άνθρωπος και γνώστης των προβλημάτων της περιοχής- έχει φροντίσει ήδη να δημιουργήσει μια πλήρη ατζέντα προγραμματικών θέσεων, η οποία στη θεωρία μοιάζει να βρίσκεται στη σωστή βάση, από την άλλη όμως δεδομένων των προβλημάτων της περιοχής και των άλυτων ζητημάτων τα οποία συντηρούν την αγανάκτηση των ψηφοφόρων, ελλοχεύει ο κίνδυνος μιας μελλοντικής προσέγγισης με τη Χρυσή Αυγή: ας μην ξεχνάμε εξάλλου πως ο λαϊκίστικος ακροδεξιός λόγος σε μια περιοχή όπως ο Δήμος Φυλής είναι πολύ πιθανό να βρει πρόσφορο έδαφος, λόγω της ευάλωτης συνειδησιακά θέσης των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι βλέπουν προβλήματα όπως αυτό της εγκληματικότητας, των ναρκωτικών και των σκουπιδιών να συντηρούνται…
