
Μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες εκκλησίες της περιόδου της Τουρκοκρατίας σε ολόκληρη την Αττική είναι ο Άγιος Πέτρος, που βρίσκεται εντός του οικισμού της Χασιάς, μόλις λίγα μέτρα από το κέντρο. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα και ένας από τους λίγους ναούς, που παρότι γιορτάζει Πέτρου και Παύλου, είναι αφιερωμένος αποκλειστικά στον Άγιο Πέτρο.
Από πολλούς θεωρείται ως η πρώτη ενορία του χωριού και είναι κτισμένη σε ένα σημείο όπου κάποτε βρισκόταν το νεκροταφείο της περιοχής, κάτι που επιβεβαιώνεται και από την παλαιότητα των οστών που έχουν βρεθεί στον προαύλιο χώρο του ναού κατά τη διάρκεια εργασιών. Ένα από τα πλέον σημαντικά ευρήματα ήταν ο τάφος του γεννημένου στη Χασιά Καπετάν Μελέτη (1778-1826), μέλους της Φιλικής Εταιρείας και σπουδαίου οπλαρχηγού, ο οποίος διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην οργάνωση και δράση των επαναστατικών ενεργειών των Αθηναίων κατά του Τούρκου δυνάστη.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, οι Έλληνες αντάρτες κατέφευγαν στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου προκειμένου να βρουν καταφύγιο. Εκεί, άναβαν φωτιά για να ζεσταθούν, όμως οι καπνοί δεν έπρεπε να βγουν προς τα έξω και αυτό είχε ως αποτέλεσμα σταδιακά οι τοίχοι να μαυρίσουν και οι αγιογραφίες να χαθούν. Μετά το τέλος της κατοχής, οι γυναίκες άσπρισαν τους μαυρισμένους τοίχους και κάλυψαν πλήρως ό,τι υπήρχε ζωγραφισμένο και ως συνέπεια οι μόνες αγιογραφίες που διεσώθησαν να είναι αυτές εντός του Ιερού, όπου δεν επιτρεπόταν η παρουσία γυναικών. Ωστόσο, το εκπληκτικό στοιχείο που διασώζεται έως και σήμερα είναι τα χαραγμένα τάματα, τα οποία οι πιστοί άφηναν στους τοίχους της εκκλησίας, καθώς σε πολλές περιπτώσεις δεν είχαν χρήματα για να αγοράσουν κάτι αξίας και να το αφήσουν ως τάμα.
Όπως εξιστορεί ο ιδιαίτερα αγαπητός ιερέας της Χασιάς Πρωτοπρεσβύτερος πατήρ Δημήτρης Παναγακόπουλος: «… όταν κάποιον τον πονούσε το χέρι του πήγαινε και ζωγράφιζε ένα χέρι! Το παιδί κάποιου μπορεί να ήταν στα καράβια, ναυτικός. Πήγαινε ο γονιός και ζωγράφιζε ένα καράβι για το παιδί του. Όλα αυτά υπάρχουν ακόμα!». Μάλιστα, η εκκλησία του Αγίου Πέτρου μετά το 1940 για κάποιο διάστημα λειτούργησε και ως σχολείο, λόγω της έλλειψης σχολικών αιθουσών στην περιοχή, κάτι που δεν συνέβη για πρώτη φορά, καθώς και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας λειτουργούσε ως κρυφό σχολειό.
Είναι γεγονός πως ο ναός έχει υποστεί αρκετές επεμβάσεις λόγω της διαχρονικά αδιάκοπης χρήσης του και αυτό μαρτυρούν πολλά στοιχεία όπως οι διανοίξεις των νέων παραθύρων, τα εκ νέου τοποθετημένα κεραμίδια της στέγης, οι επιδαπέδιες καλύψεις με μωσαϊκά πλακάκια, αλλά και οι νεότερες τοιχογραφίες. Δυστυχώς, τα περισσότερα από τα διακοσμητικά πιάτα αξίας που άφηναν οι εύποροι κάτοικοι του χωριού ως τάμα και διακοσμούσαν το εξωτερικό μέρος του ναού έχουν κλαπεί, ιδιαίτερα κατά την εποχή της κατοχής και πλέον σώζονται μόνο τέσσερα από αυτά. Σύμφωνα με τις μελέτες, ο χρόνος κατασκευής της εκκλησίας μπορεί να τοποθετηθεί, σίγουρα, μετά τα μέσα του 16ου αιώνα.







